Gmina Pakość

Lokalizacja

Pakość na tle Polski
(kliknij na obrazek by zobaczyć Pakość na tle województwa kujawsko-pomorskiego)

Pakość leży w południowej części województwa kujawsko-pomorskiego, nad rzeką Noteć, w środku przesmyku między Jeziorem Pakoskim, a Jeziorem Mielno. Obszar miasta rozciąga się zarówno na prawym, jak i na lewym brzegu Noteci. Miasto usytuowane jest na historycznym pograniczu Wielkopolski i Kujaw.

Prawa miejskie Pakość otrzymała w 1359 roku z nadania króla Kazimierza Wielkiego. Nazwa wywodzi się od imienia Pakosza lub Pakosława z rodu Awdańców, który był założycielem osady rybackiej nad rzeką Noteć. Największy rozkwit miasta przypada na wiek XVI. W tym czasie istniały dwa kościoły, kaplica, szpital, szkoła parafialna, a także bożnica, cmentarz i szkoła żydowska. Funkcjonowała również cegielnia, dwa młyny i browary. Nad miastem dominowała bryła zamku. W początkach XVII wieku zamek przekazano Ojcom Reformatorom, którzy na jego bazie wybudowali nowy kościół oraz klasztor.

Historia Pakości nierozerwalnie związana jest z Kalwarią Pakoską, która powstała w 1628 roku. Jej założycielem był ksiądz Wojciech Kęsicki. W 1928 roku, na jubileusz trzechsetlecia, została ona gruntownie odnowiona. Opiekę nad Kalwarią wraz z 25 kapliczkami sprawują do dnia dzisiejszego Ojcowie Franciszkanie. w Kalwarii przechowywane są liczne cenne relikwie.

Po I rozbiorze Polski Pakość znalazła się pod okupacją pruską. W latach 1807 - 1815 należała do Księstwa Warszawskiego, natomiast w latach 1815 - 1870 miasto ponownie zostało przejęte przez władze pruskie. W walce z germanizacją Pakościanie organizowali stowarzyszenia, w których pielęgnowano ducha narodowego. Na przełomie XIX i XX wiekunastąpiło ożywienie gospodarcze. Pomyślnie rozwijał się handel i rzemiosło. Wybudowano cukrownię, łaźnię, rzeźnię, gazownię, ratusz, skanalizowano i wybrukowano ulice oraz położono chodniki. Podczas I wojny światowej wielu mieszkańców Pakości zostało zmuszonych walczyć w obcej sprawie. W 1919 roku Polacy zamiesazkali w Pakości chwycili za broń i już w kwietniu 1919 roku wybrane zostały pierwsze polskie władze.

Sytuacja gospodarcza Pakości uległa pogorszeniu w okresie recesji gospodarczej w latach 1930 - 1936. Dnia 9 września 1939 roku miasto zajęły oddziały hitlerowskie i tak trwało to do 21 stycznia 1945 roku, kiedy to Pakość została wyzwolona spod okupacji. Powołano natychmiast władze polskie, zaczęto organizować polskie urzędy i zakłady pracy.

Obszar gminy wynosi 82,9 km kw. a stan ludności to niewiele powyżej 10.000 mieszkańców. Gmina stanowi głównie rejon rolniczy. Siedzibą Urzędu Miejskiego jest zabytkowy Ratusz. W mieście działają dwa banki, poczta, ośrodek zdrowia, straż pożarna, policja, przedszkole, szkoła podstawowa, gimnazjum, ośrodek kultury oraz biblioteka.